Groentepakket 22/12

Kleine pakketten

spruiten

aardpeer

portabellachampignons

winterkers

tuinkers

 

Grote pakketten

spruiten

aardpeer

portabellachampignons

winterkers

tuinkers

kiemen luzerne

Tuinkers

Tuinkers (Lepidium sativum) is, zoals de naam al aangeeft, geen echte wilde plant. Sativum betekent ook gekweekt. Hij is hier uit Afrika en Azië ingevoerd. De veldkruidkers (Lepidium campestre) en de dichtbloemige kruidkers (Lepidium densiflorum), die vrijwel dezelfde eigenschappen bezitten, zijn wel planten die hier vrij algemeen voorkomen, in weilanden, bouwlanden, op muren en ongebruikte terreinen.

Bereiding - De fijngehakte bladeren en knoppen kunnen aan salades, soepen en sauzen worden toegevoegd om een scherpe radijsachtige smaak te krijgen. We kunnen ze ook rauw, gesnipperd op de boterham eten. De scherpste smaak hebben de zaden. Die zijn heerlijk bij lamsvlees of wild.

Gezondheid - Hoewel alle soorten Lepidium veel vitamine C bevatten en dus erg gezond zijn, is er van een toepassing in de geneeskunde niets bekend.

Recepten

• Geitenkaas stapeltaartje
• Kaastaartje met walnoten en tuinkers
• Kroketjes van prei en tuinkers
• Kruidige aardappel
• Gevulde aardappelen met tuinkers en pikante tofureepjes
• Noordzeegarnalen in een witloofsalade met kerrie
• Wraps met kip en tuinkers
• Zalmquiches met room, kruiden en tuinkers

Luzerne

Luzerne (of alfalfa voor Nederlanders) is zoals alle kiemen rijk aan vitamine C, ijzer en B-vitamines.

Bereiding - Men hoeft ze niet te wassen of te snijden en ze zijn dan ook zeer geliefd bij ‘gezonde’ fastfood-adepten. Luzerne oogst tevens succes door haar relatief neutrale smaak (hetgeen lang niet van alle kiemen kan gezegd worden). Meng luzerne eventueel met kropsla of rode sla en een tomaatje...

Recepten

• Oosterse clubsandwich
• Vis met luzerne uit Guatemala

Groentepakket 15/12

Kleine pakketten

broccoli

schorseneer

venkel

veldsla

 

Grote pakketten

broccoli

schorseneer

venkel

veldsla

rode biet

Schorseneer

Schorseneer (Scorzonera hispanica) of winterasperge is een ouderwetse groente. Je vindt ze nog nauwelijks terug in het assortiment van supermarkten. Op het eerste gezicht lijkt de Nederlandse naam schorseneer afgeleid van het Italiaanse woord scorzone, wat letterlijk 'zwarte adder' betekent. Maar etymologisch zou schorseneer ook afgeleid kunnen zijn van scorza nera of 'zwarte schil'. Dat laatste lijkt in elk geval minder vergezocht. Er is wel een ander verband tussen schorseneren en reptielen: het sap van schorseneer werd vroeger als antidotum gebruikt tegen slangengif.

De groente is inheems in zowat het hele Middellandse-Zeegebied. Een beetje vreemd, want schorseneren zijn hier algemeen gekend als een typische wintergroente. Ze zijn namelijk zeer winterhard en kunnen tot maart in perfecte vorm blijven. In de lente loopt de kwaliteit echter snel achteruit omdat ze dan al hun energie (lees: aromatische sappen) investeren in nieuwe bladvorming.

Bereiding - De melkachtige, kleverige sappen zijn er ook verantwoordelijk voor dat schorseneren bijzonder moeilijk schoon te maken zijn. Vandaar dat men ze vroeger wel eens in een bui van medelijden of sadisme als keukenmeidenverdriet omschreef. Gebruik daarom bij het reinigen van schorseneren best handschoenen. Eenmaal geschild lijkt een schorseneer op asperge, want de wortel is nu mooi wit. Als je dat liever zo wil houden, leg de schorseneren dan direct na het schillen in een bodempje water en een scheutje azijn om oxidatie te voorkomen.
Om darmkrampen te vermijden kook je schorseneren best als volgt. Doe er water op, en van zo gauw het kookt, giet je het water af. Doe er dan vers water op en laat koken tot ze beetgaar zijn. Daarna kan je ze in een kaassausje doen.

Gezondheid - Schorseneren bevatten inuline (een poly-sacharide) en hebben een hoog fosfor- en ijzergehalte. 

Recepten

• Gratin van aardappelen en schorseneren met roquefort
• Pladijsfilets (tongschar) in de oven met witte wijn en schorseneren
• Romige schorsenerensoep
• Schorseneersalade
• Schorseneren in hartig beignetdeeg
• Schorseneren met slagroom
• Schorseneren op grootmoederswijze met kip
• Schorseneren uit de oven
• Schorsenerenravioli met gorgonzolasaus
• Schorseneren-worteltaart
• Tagliatelle van schorseneren met scampi en rucola
• Visstampot

 

Groentepakket 08/12

Kleine pakketten:

 

savooi

wortelen

gele raap

bleekselder

radicchio

 

Grote pakketten:

 

savooi

wortelen

gele raap

bleekselder

sla

koolrabi

Savooikool

Savooikool (Brassica oleracea var. sabauda) is één van de vele bizarre variëteiten uit de kolenfamilie. Terwijl de groeiwijze nog wel als normaal kan worden beschouwd, is de textuur van het blad dat zeker niet.

Bereiding - Het leerachtige, geribbelde savooiblad is niet meteen de meest geschikte appetizer bij feestelijke aangelegenheden, maar eenmaal verwerkt in een smoutige stoofpot is savooikool een verrassend lekkere groente. Bovendien is het perfect combineerbaar met andere winterse groenten zoals raapjes. Fervente vleeseters kunnen aan deze stamppot een stuk schaap toevoegen. Vergeet in dat geval de laurierblaadjes niet.

Gezondheid -Zoals de andere koolsoorten is savooi in noordelijke streken een belangrijke bron van vitamines en voedingsvezels.

Recepten

• Boerenstamppot
• Colcannon (Ierse aardappelpuree met savooikool)
• Farfalle met savooi
• Gevulde koolrolletjes met tomaten
• Lamsgigot met savooistomp
• Macaroni met savooikool
• Ovenschotel met savooi en gehakt
• Quiche met savooi
• Roergebakken groene kool met amandelen
• Roergebakken savooikool met wortel
• Savooikoolsoep met kaas
• Tarbot met savooikool en truffelolie
• Timbaaltje van savooikool met spek
• Tjap tjoi
• Varkenshaasje met savooikool en wortelen

Groentepakket 1/12

Kleine pakketten:

 

rode kool

yacon

prei

groenlof (suikerbrood)

 

Grote pakketten:

 

rode kool

bataat

prei

groenlof

appel boskoop

Rode kool

Rode kool (Brassica Oleracea convar. capitata var. rubra), uit de familie van de sluitkolen, was tot het midden van de 20-ste eeuw een geliefde groente. Niet alleen omdat hij in de moeilijkste weersomstandigheden toch in volume kon toenemen en je hem lang kon bewaren, maar ook omdat zijn smaak toen als subtiel werd beschouwd. Tegenwoordig is de groente echter veel minder populair.

Bereiding - Wat je best niet doet, is de kool een half uur of langer op het vuur laten staan. Want dan gaat de mosterdolie helemaal verloren. Mosterdolie is precies verantwoordelijk voor het koolaroma en bovendien helpt het achteraf bij de vertering. Deze regel geldt trouwens voor alle kolen, en voor sluitkolen in het bijzonder.

Recepten

• Hét basisrecept voor rode kool
• Deense rode kool met cashewnoten
• Gesmoorde rode kool met pasta
• Rode kool met gehakt
• Rode kool met gember
• Rode kool met kaneelappel
• Rode kool met kastanjes
• Rode kool met kastanjes en goudreinet
• Rode kool naar Turkse inspiratie
• Rode kool uit de wok
• Rode koolrolletjes
• Rode-kool-taart
• Rode koolsalade met champignons
• Rode koolsalade met karwijzaadjes
• Rooktempeh met rode kool, appels en rozijnen
• Suprème van snoekbaars met rode kool en knolselder
• Warme rode koolsalade met kalfslever en appeltjes

Groentepakket 24/11

Kleine pakketten

komkommer

pastinaak

kastanjechampignons

spinazie

 

Grote pakketten

komkommer

pastinaak

kastanjechampignons

spinazie

patisson

Pastinaak

Pastinaak, pinksternakel of witte peen is een inheemse groente die al heel oud is en die de laatste tijd opnieuw in ons land verbouwd wordt. De witte wortel is minder zoet dan de gewone wortel, de smaak heeft iets weg van knolselderij.

Gezondheid - Pastinaak is niet zozeer vitaminerijk alswel mineraalrijk.

Bewaring - Na de oogst wordt de wortel gauw slap. Bewaar pastinaak daarom niet langer dan 3 à 4 dagen en liefst in een met een papieren zak gevoerde, geperforeerde plastic zak.

Recepten

• Aardappelpuree met pastinaak
• Braadschotel van biologisch varkensgebraad, tijm, pastinaak en perziken
• Chips van pastinaak
• Frisse pastinaak-geitenkwark
• Fruitsapcocktail
• Gebraden hazenrug met gebakken prei, pastinaak en tijmsaus
• Gevulde kool met pastinaak en shii-take
• Groentesoep met pastinaak
• Gepofte aardappel met pastinaakvulling
• Gratin met pastinaak en spinazie
• Hartige taart met pastinaak en ansjovis
• Herfst-groentepotpourri
• Kinderhutsepot met pastinaak
• Kruidige pastinaaksoep
• Pastaschotel met pastinaak
• Pastinaak met linzensaus
• Pastinaak-wortelsalade
• Pastinaakcocktail
• Pastinaakkoekjes
• Pastinaakquiche met spekblokjes
• Pastinaaksoep met gerookte zalm
• Risotto met vergeten groenten en gember
• Salade pastinaak- groenselderij
• Sinaasappel-pastinakentaart
• Soufflé van pastinaken
• Stoofpot met pastinaak en bonen
• Tagliatelle met pastinaak en pancetta
• Tajine met pastinaak en kip
• Wortel-pastinaakgratin

Groentepakket 17/11

Kleine pakketten:

 

witte kool

warmoes

wortelen

kervel

spaghettipompoen

 

Grote pakketten:

witte kool

warmoes

wortelen

kervel

spaghettipompoen 

paprika mix

Warmoes

Warmoes (Beta vulgaris var. cicla) is een ouderwetse bladgroente, ook bekend onder de naam snijbiet. Hoewel warmoes en snijbiet dus als synoniemen worden gebruikt, zijn de twee niet helemaal identiek. In de (biologische) vershandel doelt men met snijbiet op een variant met veel blad, terwijl warmoes typisch dikke nerven heeft (van warmoes at men vroeger alleen de bladstengels op).

Gezondheid - Warmoes heeft een hoger ijzergehalte dan spinazie (4mg per 100gr, ten opzichte van 3mg per 100gr voor spinazie). Vitamine C en calcium zijn ook goed vertegenwoordigd: respectievelijk met 37 en 87 mg.

Bereiding - Van warmoes kan je zowel blad als bladstelen eten. In het algemeen kan je dezelfde recepten gebruiken als voor spinazie, alleen is de kooktijd iets langer. Goed spoelen en in stukken gaar te stoven.
Er zijn tal van verwerkingsmogelijkheden: warmoespuree, warmoes met (kaas)saus, moussaka met warmoes, warmoestaart, enzovoort. Tip: meng een soeplepel versgeroosterde sesamzaadjes in de gestoofde warmoes. En gebruik gerust veel muskaatnoot!

Recepten

• Gegratineerde warmoesstengels
• Gestoomde pladijsfilets met warmoes en garnalensaus
• Hartige warmoestaart
• Kalamari in zimino
• Moussaka met snijbiet
• Pastasaus van warmoes
• Quiche met warmoes, wortelen en geitekaas
• Tortilla's met warmoes
• Voorjaarsstamppot
• Warmoeskoeken
• Warmoespuree
• Warmoesstengels met groene saus
• Warmoes op Griekse wijze
• Warmoes op zijn Dijons

 

Groentepakket 10/11

Klein

 

Knolselder

Palmkool

Witloof

Veldsla of kropsla

 

Groot

 

Knolselder

Palmkool

Witloof

Veldsla

Yacon

Palmkool

(Brassica oleracea var. palmifolia) is een eeuwenoud bladgewas dat op alle grondsoorten geteeld kan worden en een typische wintergroente is.
Hij wordt palmkool genoemd omdat de smalle kroezende bladeren als bij een palmboompje van de stengel afgroeien, en tijdens de groei steeds meer op een miniatuur palmboompje gaat lijken.

Palmkool is afkomstig uit Toscane in het Middellandse Zeegebied en wordt vooral in Italië veel gegeten, onder meer als ingrediënt van de minestrone en ribollita. De Italiaanse naam is Cavolo nero (zwarte kool), omdat het blad zeer donker gekleurd is. De donkergroene tot zwartgroene, gebobbelde bladeren zijn 60 - 80 cm lang en 8 - 10 cm breed.

Bereiding - Je kunt palmkool prima gebruiken ipv spinazie. Het blad eventjes stomen of roerbakken. De nerf is wat taaier en kun je best in stukjes snijden. Lekker met ui of knoflook gefruit, of met gember of rode peper. Verse kurkuma meebakken is ook heerlijk.

Recepten

• Giuliana’s recept voor ribollita
• Krokante polenta driehoekjes met palmkool - linzensalade
• Kruidige koolrabipilaf met kastanjechampignon en palmkool
• Palmkool met koolraap en olijven
• Palmkoolpesto

Groentepakket 27/10

Klein pakket

pompoen oranje

boerenkool

rode biet

winterpostelein

 

Groot pakket

pompoen oranje

boerenkool

rode biet

winterpostelein

crosne

Boerenkool

Boerenkool (Brassica oleracea convar.acephala var.sabellica) is de meest oorspronkelijke koolsoort en leunt dan ook nauw aan bij wilde kool, Brassica oleracea. Enigszins gesimplificeerd kunnen we de oerkool karakteriseren als een opeenhoping van blaadjes. Aanvankelijk stelden de mensen zich tevreden met die blaadjes, hoewel die verschrikkelijk taai waren. Doordat planten met grote bladeren de voorkeur genoten, ontstond boerenkool, een plant die goed bestand bleek tegen vorst en die men achteraf de ietwat akelige naam acephala of 'zonder hoofd' toekende.

Maar daar is de evolutie niet opgehouden. Trouwe abonnees hebben al herhaaldelijk kunnen vaststellen dat de jonge blaadjes in het midden van een getopte boerenkool veel zoeter en malser zijn dan de oudere bladeren uit de periferie. Planten met een hoge concentratie aan jonge blaadjes smaken beter en verhogen op die manier hun reproductiekansen. Indien je dit selectieprincipe vele eeuwen na elkaar toepast, dan verandert de genetische code op subtiele wijze.

Uiteindelijk ontstaan sluitkolen met een 'hoofdje' of capitata. Tot deze soort behoren witte kool, rode kool, savooikool en spitskool. Een andere ontwikkelingspiste bestond erin planten te selecteren met alsmaar dikkere stengels. Tot er koolrabi was (var. gongylodes). Nog een ander selectieprincipe, planten belonen die een dikke wortel vormen, leidde tot het ontstaan van radijsjes (sativus var. radicula) en raapjes (rapa var. rapifera). En door koolplanten te kweken met het oog op onvolgroeide, eetbare bloemen verkreeg men een vierde subcategorie, met als belangrijkste vertegenwoordigers bloemkool (cauliflora) en broccoli (italica). Wij Belgen hebben zelfs onze eigen koolsoort tot ontwikkeling gebracht; meer bepaald in de bladoksels van een overhangende koolstruik… spruiten!

Gezondheid - Boerenkool is schatrijk aan vitaminen, mineralen en sporenelementen. Op de website van EVAvzw  wordt boerenkool behalve als belangrijke leverancier van ijzer ook als een van de meest geschikte bronnen van calcium geprezen (in tegenstelling tot melk, bijvoorbeeld). Calcium is belangrijk voor de zenuwtransmissie, voor het beendergestel en het gebit, voor het functioneren van de spieren, en voor de bloedstolling. 

Recepten

• Boerenkool - gehaktschotel met kastanjepuree en room
• Boerenkool met basilicum
• Boerenkool met champignons en walnoten
• Boerenkool met knoflook en karwijzaad
• Boerenkool met pasta
• Boerenkool met seitan
• Boerenkool met worst, spekjes, gebakken uitjes en room
• Boerenkool puur
• Boerenkoollasagne
• Cannelloni met ricotta en boerenkool
• Gegratineerde boerenkool met rookworst
• Gestoofde boerenkool
• Macaroni met boerenkool
• Ovenschotel met boerenkool in roomsaus
• Pasta met boerenkoolsaus
• Penne met boerenkool
• Roergebakken boerenkool met runderreepjes en pasta
• Roergebakken boerenkool op Oosterse wijze
• Stamppot boerenkool

CROSNES  of Japanse aardappels

Kleine knolletjes van de Japanse andoorn. De plant komt oorspronkelijk uit Centraal- en Noord-China. In Japan en India wordt hij nog steeds grootschalig geteeld. Maar ook in Frankrijk wordt de crosne in veel plaatsen nog steeds geteeld (vernoemd trouwens naar de Franse plaats Crosne heet de plant in Europa 'Crosne du Japon'.

De smaak van deze decoratieve groente heeft iets weg van nieuwe aardappelen. Dit is de reden dat de crosne ook Japanse aardappel wordt genoemd.

Crosne kunnen bereid worden als krielaardappeltjes en zijn dus geschikt voor koken, bakken of frituren. De kleine knolletjes, waar zand aan kan zitten, moeten enkele malen grondig worden gewassen in ruim water. Verwijder een stukje van de onderkant en borstel ze eventueel schoon als wassen niet voldoende is.
Rauw geraspt als een salade smaken de knolletjes noot-achtig.
Ze kunnen ook worden geroosterd en vormen dan een lekkere snack.
Kort bakken in wat boter is ook heel lekker.

Gebakken crosne 

• 200g Crosne, 1ui, 2 tenen knoflook, 2 el olijfolie, peper,chili,paprika,zeezout
• 3 el verse fijngehakte kruiden (bvb rozemarijn, salie, tijm)                                                                                        

Bereiding

• Borstel de Crosne-knolletjes goed schoon onder stromend water en stoom ze ca. 5 min. beetgaar in een stoompan.
• Snipper de ui en de knoflook.
  
  
• Roerbak de ui, knoflook en Crosne in de olijfolie voor ca. 5 min. op matig vuur.
• Breng op smaak met het zout en de kruiden, nog 1 min. laten pruttelen en dan direct serveren (bvb. met stokbrood en veldsla).