BioGroentenBak Leuven: mei 2017

dinsdag 30 mei 2017

Groentepakket 1/06

Kleine bakken

courgette

witte asperges

sluimererwt

rabarber

Grote bakken

courgette

witte asperges

sluimererwt

rabarber

rucola

Asperge

Asperge (Aspargus officinalis) is de jonge stengel van een doorlevende plant uit de familie der Lelieachtigen (Liliacea). In een opgehoogd grondbed groeien witte asperges; zoals bij witloof krijgen ze geen licht te zien. Groene asperges worden in een later stadium geoogst, wanneer de stengels al boven de grond uitsteken. Aspergeplanten verkiezen een voedingsarme grond, zoals de Kempense heidegrond.

Over de precieze oorsprong van asperge heerst veel onduidelijkheid, maar in het oude Egypte stonden ze alleszins model voor verschillende tekeningen. Wellicht werden ze lange tijd enkel voor medicinale doeleinden gebruikt. Enigszins verrassend werd de culinaire waarde van asperge in West-Europa relatief laat ontdekt. Lodewijk XIV (1638-1715) was een notoire liefhebber van de groente. Omdat de oogst bijzonder arbeidsintensief verliep, zou het aristocratische karakter van asperge pas in de 19-e eeuw langzamerhand verdwijnen. Ook vandaag nog blijft de arbeidskost een flink deel van de prijs bepalen, hoewel het aanwenden van goedkope arbeidskrachten en van oogstmachines voor een gevoelige prijsdaling zorgt.

Bereiding - De dikke moet je langer koken dan de dunne, en ze hebben ook een taaiere buitenschil. Gebruik eventueel een dunschiller om de houtige delen weg te schillen. Verder heb je er nauwelijks werk aan. Laatst stoofden wij witte asperges in de oven, samen met een klontje boter, vers gemalen zwarte peper, een snuifje zout en een scheutje room. Hemels lekker. Maar je kunt natuurlijk ook heel creatief koken met asperges. Ter inspiratie geven we enkele receptjes mee…

Recepten

dinsdag 16 mei 2017

Groentepakket 18/05

Kleine pakketten:

koolrabi

spinazie

wortelen

groene asperges

extraatje: snijselder

Grote pakketten:

koolrabi

spinazie

raapsteel

groene asperges

bataat

extraatje: snijselder

Spinazie

Spinazie (Spinacia oleracea) is een ganzevoetachtige en groeit in de vorm van een rozet: de bladeren groeien direct uit de wortelstok. De plant is schietgraag en de bladeren moeten dus vroeg worden geoogst.

Gezondheid - Spinazie is licht verteerbaar, dus bijzonder geschikt voor kinderen, maar helaas door datzelfde publiek niet altijd even geliefd. Het is zeer rijk aan eiwitten. Ijzer vind je er ook wel in terug, maar slechts in beperkte hoeveelheden. Peterselie bijvoorbeeld bevat er een veelvoud van. Bovendien is ijzer in spinazie aan oxaalzuur gebonden, wat de opname door het menselijk lichaam bemoeilijkt.
Oxaalzuur zou trouwens ook calcium onttrekken aan het beendergestel, wat ooit voldoende reden was om tijdens het koken een stukje krijt aan de spinazie toe te voegen. Dergelijke maatregelen zijn niet alleen wansmakelijk, ze zijn in normale leefomstandigheden ook volstrekt overbodig. Aan calcium heb je als volwassene niet zo gauw een gebrek.

Bewaring - Een ongewenst chemisch proces kan zich wel voordoen wanneer bij lange bewaring nitraat wordt omgezet in kankerverwekkend nitriet. Je kan dit zien aan het verleppen van de bladeren. Daarom is het aan te raden deze groenten steeds zo vers mogelijk te eten.

Recepten

dinsdag 9 mei 2017

Groentepakket 11/05

Kleine pakketten:

broccoli

cherry trostomaat

prei

romeinse sla

Grote pakketten:

broccoli

cherry trostomaat

prei

romeinse sla

regenboogworteltjes

Romeinse sla

Romeinse Sla (Lactuca sativa var. romana) mag absoluut niet worden verward met groenlof (Cichorium intybus var foliosum). Toch gebeurt het voortdurend.

Romeinse sla of bindsla heeft een zoete en malse smaak en men eet de groente doorgaans als rauwkost. Groenlof smaakt vrij bitter en wordt meestal gestoofd. Romeinse sla werd al in het oude Egypte verbouwd. Tegenwoordig blijkt de groente vooral populair in Zuid-Europese landen zoals Italië en Spanje. De meeste Belgen weten niet eens hoe Romeinse sla eruit ziet.

Gezondheid - Jammer, want deze slasoort is bijzonder voedzaam. Eén krop bevat tot vijfmaal meer voedingsstoffen dan een gewone kropsla.

Recepten

dinsdag 2 mei 2017

Groentepakket 04/05

Kleine pakketten:

tomaat

paksoy

komkommer

mesclun (mix sla)

Grote pakketten:

tomaat

paksoy

komkommer

mesclun (mix sla)

pijpajuin

Tomaat

Tomaat (Solanum lycopersicum) is een giftige plant uit de nachtschade-familie. Net zoals bij aardappel-, aubergine- en paprikaplanten is het gebladerte van tomatenplanten dus niet voor consumptie geschikt.

Gezondheid - De vruchten hebben wel een positieve invloed op de gezondheid. In de eerste plaats dankzij lycofeen, één van de plantenkleurstoffen (ook wel carotenen genoemd) die in het darmstelsel worden omgezet in vitamine A en via deze weg het lichaam beschermen tegen stikstofdioxiden. Daarnaast bevat tomaat stoffen uit het vitamine B-complex, vitamine C en verschillende mineralen. Met die kennis in het achterhoofd prijzen sommige ketchupfabrikanten zichzelf aan als beschermers van de volksgezondheid.

Tomaten zijn afkomstig uit de Andes, waar ze al geruime tijd door Inca's werden gekweekt toen de Spanjaarden er rond 1500 arriveerden. Niet veel groter dan besjes, waren ze toen. Later evolueerde de tomaat door doorgedreven selectie van 'positieve' eigenschappen tot de populairste groente van de westerse consument. Helaas ten koste van hun weerbaarheid ten opzichte van ziektes (aardappelziekte, pepinomozaïekvirus,...), schimmels (botrytis, meeldauw,...) en insecten (witte vlieg, spint,...).
Gedurende lange tijd was het antwoord daarop eensluidend: sproeien! Pas relatief laat is men op zoek gegaan naar resistente soorten, wellicht eerder uit financiële dan uit ecologische overwegingen. Van echte resistentie is eigenlijk zelden sprake; vaak gaat het om 'tolerantie' tegenover bepaalde ziektes. Tolerant betekent dat de plant weinig vatbaar is voor de ziekte. Resistent betekent dat de plant de ziekte niet kan krijgen.

Recepten